„DUCH ŚWIĘTY”
W Piśmie Świętym spotykamy wiele imion Ducha Świętego. Ale ile tak naprawdę kościół mówi na temat wielkiej doktryny o Duchu Świętym? Bóg Ojciec i Pan Jezus są centralnymi postaciami. Kiedy jednak zatrzymamy się na chwilę i spojrzymy na Boży plan zbawienia, nie sposób nie zauważyć roli, jaką pełni w nim Osoba Ducha Świętego.
Wśród Chrześcijan mamy wiele niewłaściwych interpretacji Osoby Ducha Świętego. Niektórzy uważają, że Duch Święty jest jakąś mityczną siłą lub mocą. Inni rozumieją Go jako bezosobową moc, którą Bóg udostępnia swoim wiernym.
Pismo Święte głosi wprost, że Duch Święty jest Bogiem - “Ananiaszu – powiedział Piotr – dlaczego szatan zawładnął twym sercem, że skłamałeś Duchowi Świętemu i odłożyłeś sobie część zapłaty za ziemię?...Nie ludziom skłamałeś, lecz Bogu [Dz.Ap. 5(3-4).
Co Biblia mówi na temat tożsamości Ducha Świętego? Duch Święty charakteryzuje się wieloma cechami osobowymi opisanymi w Piśmie; niektóre z nich podaję poniżej.
Duch Święty objawia i przenika wszystko –„...Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, ani serce człowieka nie zdołało pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy go miłują. Nam zaś objawił to Bóg przez Ducha*. Duch przenika wszystko, nawet głębokości i Boga samego. Kto zaś z ludzi zna to, co ludzkie, jeżeli nie duch, który jest w człowieku? Podobnie i tego, co Boskie, nie zna nikt, tylko Duch Boży.”[ (1 Kor 2,(9-11).
*Komentarz BT to wersetu 2,10 : „Duch Święty, bez którego pomocy nikt nie może powiedzieć: „Jezus jest Panem” (12,3), umożliwia wiernym zrozumienie nauki Chrystusa. Ten wiersz i następny dowodzą, że Duch Święty jest Osobą Boską”.
Możemy Go zasmucić: „ I nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym zostaliście opieczętowani na dzień odkupienia” (Ef 4,30].
Wstawia się za nas w modlitwie: „Podobnie także Duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch wstawia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami. Ten zaś, który przenika serca, zna zamiar Ducha, [wie], że przyczynia się za świętymi zgodnie z wolą Bożą” [Rz 8(26-27)].
Decyduje na podstawie swojej woli : „Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra. Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa {niezbędnej do wykładania najbardziej wniosłych prawd wiary}, drugiemu umiejętność poznawania {najbardziej elementarnych prawd Ewangelii} według tego samego Ducha, innemu jeszcze dar wiary {chodzi prawdopodobnie o wiarę wyjątkowo silną} w tymże Duchu, innemu łaska uzdrawiania przez tego samego Ducha, innemu dar czynienia cudów, innemu proroctwo, innemu rozpoznawanie duchów, innemu dar języków i wreszcze innemu łaska tłumaczenia języków. Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce” [1 Kor 12 (7-11)].
Zabrania lub nie pozwala głosić Słowo: „Przeszli Frygię i krainę galacką, ponieważ Duch Święty zabronił im głosić słowo w Azji. Przybywszy do Myzji, próbowali udać się do Bitynii, ale Duch Jezusa nie pozwolił im, przeszli więc Myzję i zeszli do Troady” [Dz. Ap. 16 (6-7)].
Mówi: ”Podejdż i przyłącz się do tego wozu” – powiedział Duch do Filipa” [Dz. Ap. 8,29].
„Gdy odprawiali publiczne nabożeństwo i pościli, rzekł Duch Święty: ”Wyznaczcie mi już Barnabę i Szawła do dzieła, do którego ich powołałem...A oni wysłani przez Ducha Świętego zeszli do Seleucji, a stamtąd odpłynęli na Cypr”[Dz.Ap. 13,(2,4)].
Warto przypatrzeć się wielkim doktrynom, które są częścią całości planu zbawienia. Obchodzimy Święta Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy i wtedy słuchamy okolicznościowych kazań. I na tym, niestety, często kończy się wspaniały temat zbawienia.
Studiując Pismo Święte rozdział po rozdziale, warto rozważać o tym jak to, o czym czytamy, odnosi się do całości.
Niektóre imiona Ducha Świętego wiążą się z Ojcem, inne z Synem, i wreszcie są wprost Jego imieniem. Będąc trzecią Osobą Trójcy Świętej, dla wielu nie stanowi on Osoby, lecz jest czymś w rodzaju “mocy”, “tchnienia”, czy “palca Bożego”. Prowadzi to do odrzucenia doktryny Trójcy Świętej i zastąpienia Jej czymś innym – kombinacją Ojca, Syna i czegoś nieosobowego. Jest to sprzeczne z Biblią, co staram się uzasadnić na jej podstawie.
Zacznijmy więc od przypatrzenia się imionom Ducha Świętego, które są związane z Ojcem.
Duch Boży - “Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód, a Duch Boży unosił się nad wodami” [1 M 1,2].
Duch mój – “ Wtedy Pan rzekł:” nie może pozostawać duch mój w człowieku na zawsze, gdyż człowiek jest istotą cielesną; niechaj żyje tylko sto dwadzieścia lat” [1 M 6,3].
Duch Twój “Gdzież odejdę daleko od Twojego Ducha? Gdzie ucieknę od Twojego oblicza? [Ps 139,7].
Duch Pana “Duch Pana Boga nade mną, bo Pan mnie namaścił. Posłał mnie, abym głosił dobrą nowinę ubogim, bym opatrywał rany serc złamanych, żebym zapowiadał wyzwolenie jeńcom i więźniom swobodę”[Iza 61,1].
Święty Łukasz powtórzył ten werset w niemalże identycznym brzmieniu, cytując słowa Pana Jezusa: ”Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie,….”[Łuk 4,18].
Duch tego [Boga Ojca], który Jezusa wzbudził z martwych “A jeżeli mieszka w was Duch Tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, to Ten, co wskrzesił Chrystusa (Jezusa) z martwych, przywróci do życia wasze śmiertelne ciała mocą mieszkającego w was swego Ducha”. [Rz 8,11].
Duch Boga – A takimi byli niektórzy z was. Lecz zostaliście obmyci, uświęceni i usprawiedliwieni w imię Pana naszego, Jezusa Chrystusa i przez Ducha Boga naszego”. [1 Kor 6,11]
Przejdźmy teraz do tytułów Ducha Świętego odnoszące się do Jego stosunku do Syna.
Duch Chrystusowy – Wy jednak nie żyjecie według ciała, lecz według Ducha, jeśli tylko Duch Boży w was mieszka. Jeżeli zaś kto nie ma Ducha Chrystusowego, ten do Niego nie należy ” [Rz 8,9].
Duch Syna - “Na dowód tego, że jesteście synami, Bóg zesłał do serc waszych Ducha Syna swego , który woła “Abba”, Ojcze!” [Gal 4,6].
Duch Jezusa Chrystusa - “Wiem bowiem, że mi to wyjdzie na zbawienie dzięki waszej modlitwie i pomocy, udzielanej przez Ducha Jezusa Chrystusa”[Fil 1,19].
W końcu spójrzmy na tytuł bezpośredni – Duch Święty.
Duch Święty – wprost nazwany Bogiem - “Ananiaszu – powiedział Piotr – dlaczego szatan zawładnął twym sercem, że skłamałeś Duchowi Świętemu i odłożyłeś sobie część zapłaty za ziemię?...Nie ludziom skłamałeś, lecz Bogu”[Dz. Ap. 5,(3-4)].
“Natomiast Opiekun, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomina wam wszystko, co Ja wam powiedziałem” [Jan 14,26].
Czy moc, oddech lub tchnienie mogą nauczać i przypominać i mieć wiele cech osobowych, które wymieniłem na wstępie? Absolutnie nie!
Niektórzy nie widzą jedynego celu Biblii, a jest nim ukazanie Bożego planu zbawienia świata. Doktryna Ducha Świętego pojawia się zarówno w Starym, jak i Nowym Testamencie. Biblia już w drugim wersecie nadmienia Ducha Świętego (1 M2 1,2].
W wielkim planie Bożym Duch Święty wdraża zbawienie. Pełni On rolę ciała wykonawczego w Trójcy Świętej.
Duch Świętości: “[Jest to Ewangelia] o Jego Synu – pochodzącym według ciała z rodu Dawida, a ustanowionym według Ducha Świętości pełnym mocy Synem Bożym przez powstanie z martwych – o Jezusie Chrystusie” [Rz 1,(3-4)].
Święty - “A wy macie namaszczenie od Świętego i wiecie wszystko” [1 Jan 2,20]
Duch Wieczny – “Jeśli bowiem krew kozłów i cielców oraz popiół z krowy, którymi skrapia się zanieczyszczonych, sprawiają oczyszczenie ciała, to o ile bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha Wiecznego złożył Bogu samego siebie jako nieskalaną ofiarę, oczyści wasze sumienia z martwych uczynków, abyście służyć mogli Bogu żywemu” [Heb 9,14].
Duch - “Bo zakon Ducha, który daje życie w Chrystusie Jezusie, uwolnił cię od zakonu i grzechu [Rz 8,2].
W Ewangelii Jana nazywany jest Duchem Prawdy lub Pocieszycielem [Jan 14-15-17]. A w Ewangelii Łukasza – palcem Bożym: „A jeśli Ja palcem Bożym wyrzucam złe duchy, to czyją mocą wyrzucają je wasi synowie?” [Łuk 11,20].
Są to tytuły opisowe, natomiast powstaje pytanie dlaczego jest nazywany Duchem Świętym?
Jego głównym zadaniem jest wdrażanie zbawienia i czynienie z nas ludzi świętych jako dzieci Boże. A ponadto nazywany jest Duchem Świętym, aby odróżnić Go od innych duchów. Stąd mamy nakazane, aby badać duchy i sprawdzać je, aby wiedzieć czy są od Boga czy nie [1 Jana 4,1].
Duch Święty jest Osobą posiadająca osobowość, co już udowodniłem na podstawie Pisma Świętego. Jednak wiemy, że niejedna wierząca osoba odnosi się do Ducha Świętego jako do “czegoś” i tego “czegoś” wpływu, jakby Duch Święty był niczym innym jak siłą, wpływem lub mocą. Dlaczego tak trudno sobie wyobrazić trzecią Osobę błogosławionej Trójcy?
Dlaczego myśli się o Nim jako o mocy, wpływie lub emanacji? Jest na to szereg powodów. Samo słowo duch znaczy “oddech”, “wiatr” albo “moc”. Jego praca jest jakby bezosobowa, dająca nam łaskę i owoce.
Symbole używane do omawiania i opisywania Go również kierują nas na takie myślenie. On zstąpił na Pana Jezusa podczas chrztu w rzece Jordan w postaci gołębicy [Mat 3,16]. Inne symbole użyte w Biblii do opisania Go i Jego dzieł to olej, woda i ogień. W dniu Piećdziesiątnicy nastąpiło „wylanie” Ducha [Dz Ap 2,17], coś w rodzaju wiatru. Mamy do czynienia w Piśmie z językiem symboli i stąd niektórych myślenie o Nim nie kojarzy się z osobą.
Często spotykanym zarzutem wobec osobowości Ducha Świętego jest fakt, że nie występuje On w pozdrowieniach w różnych listach Nowego Testamentu. Nawet Pan Jezus w modlitwie arcykapłańskiej nie wspomina Ducha Świętego [Jan 17,3]. Stąd też wielu teologów argumentuje, że Duch Święty nie jest odrębną osobą, lecz Duchem Chrystusa, Duchem Syna lub Ojca i zaprzeczają Jego osobowości.
Spróbuję dodać do już wcześniej przedstawionych wersetów dalsze wersety i argumenty, aby odeprzeć powyższe zarzuty wobec Osoby Ducha Świętego.
Zacznijmy od spostrzeżenia, że Pismo używa wielokrotnie zaimka osobowego “On” w odniesieniu do Ducha Świętego [Jan 16, (7-8) i (13-15)].
“Lecz Ja wam mówię prawdę: Lepiej dla was, abym Ja odszedł. Bo jeśli nie odejdę, Opiekun do was nie przyjdzie, natomiast jeśli odejdę – poślę Go do was. A On, gdy przyjdzie, wykaże, że świat jest w błędzie co do grzechu, sprawiedliwości i sądu”[Jan 16 (7-8)].
Pan Jezus powiedział dalej: “Lecz gdy przyjdzie On, Duch Prawdy, wprowadzi was we wszelką prawdę, ponieważ nie będzie mówił sam od siebie, lecz powie o wszystkim, co usłyszy, i powiadomi was o tym co ma nadejść. On mnie uwielbi, gdyż z mego weźmie i wam przekaże. Wszystko to, co ma Ojciec, jest moje, dlatego powiedziałem, że z mego weźmie i wam przekaże”[ Jan 16 (13-15)].
Ma to wbrew pozorom ogromne znaczenie, bo rzeczownik “duch” jest rodzaju nijakiego, więc i zaimek powinien być rodzaju nijakiego.
Stąd zwolennicy argumentu, że Duch Święty nie jest osobą, powinni umieć wyjaśnić dlaczego Pismo używa zaimka w rodzaju męskim, gdy Go opisuje.
Następnie zwróćmy uwagę na fakt, że Duch Święty jest identifikowany z Ojcem i Synem w sposób, który wskazuje na Jego osobowość. Podałem na wstępie wiele przykładów.
Trudno jest argumentować przeciwko Osobie Ducha Świętego, gdy Pan Jezus osobiście nakazał apostołom i uczniom chrzcić narody w imię Ducha Świętego podając znaną i powszechnie stosowaną formułę chrzcielną: „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” [Mat 28,19].
Gdyby było tak, że Duch Święty to moc, to zwolennicy bezosobości Ducha Świętego powinni zmienić swoje Biblie i napisać w nich ...udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna i "tchnienia" lub "mocy".
Werset w Dziełach Apostolskich 15,28 brzmi: "Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my, by ...itd.” Duch Święty musi być osobą. Nie można bowiem powiedzieć: "Postanowiliśmy bowiem “moc” lub “tchnienie” i my, by…itd.".
Ponadto apostoł Paweł napisał w liście do Koryntian "Łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa i miłość Boga i społeczność Ducha Świętego niech będzie z wami wszystkimi'. [2 Kor 13,13].
W Ewangelii Łukasza znajdujemy werset: „Potem powrócił Jezus mocą Ducha do Galilei, a wieść o Nim rozeszła się po całej okolicy”[4,14]. Zwolennicy tezy, że Duch Święty jest mocą powinni mieć w swoich Bibliach ten sam werset w brzmieniu: „Potem powrócił Jezus mocą mocą do Galilei, a wieść o Nim rozeszła się po całej okolicy”.
W Dziełach Apostolskich 10:38 czytamy: „Znacie sprawę Jezusa, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą.” Ponownie mamy tutaj dowód na to, że Duch Święty nie jest bezosobową mocą,
bowiem werset ten musiałby brzmieć: „Znacie sprawę Jezusa, którego Bóg namaścił mocą i mocą”.
Czy moc lub tchnienie może mieć społeczność? Rzecz jasna, że Duch Święty ma moc, tak jak Bóg Ojciec czy Syn, ale nie oznacza to bynajmniej, że nie jest Osobą. Silnik w aucie ma moc, ale jego moc wyrażana w koniach mechanicznych nie jest silnikiem.
Pan Jezus powiedział: “Każdy grzech i bluźnierstwo będzie ludziom odpuszczone, ale bluźnierstwo przeciw Duchowi nie będzie odpuszczone”[Mat 12,31]. Czy miałoby sens powiedzenie Pana Jezusa, że bluźnierstwo wobec “czegoś” nie będzie odpuszczone?
Zdanie wypowiedziane przez naszego Zbawiciela ma sens tylko wtedy, gdy Duch jest Osobą, a nie “czymś” nieosobowym.
W Biblii znajdujemy trzy różne osoby wymienione obok siebie. Na przykład w Ewangelii Łukasza 1 (26-38) czytamy o mocy Boga, mocy Ducha i mocy Syna, którego Maria miała urodzić. Warto też przeczytać Ewangelię Jana rozdziały 14-16.
"Pan Jezus powiedział: "Gdy przyjdzie Pocieszyciel, którego Ja wam poślę od Ojca, Duch Prawdy, który od Ojca wychodzi, złoży świadectwo o mnie"[Jan 15,26].
Jaki jest związek pomiędzy tymi trzeba osobami? Według Pisma, Osoby Trójcy Świętej są współwieczne i że w jej ramach nie istnieje jakiekolwiek podporządkowanie. Trójca istnieje w Bóstwie od wieczności.
Doskonałą definicję Trójcy znajdziemy w Atanazjańskim Wyznaniu Wiary:
"Tak samo Bogiem jest Ojciec, Bogiem jest Syn, Bogiem jest także Duch Święty, a mimo to nie ma trzech bogów, tylko jeden Bóg. Tak samo Panem jest Ojciec, Panem jest Syn, Panem jest także Duch Swięty, a mimo to nie ma trzech panów, tylko jest jeden Pan. Bo choć zgodnie z prawdą chrześcijańską, każdą poszczególną osobę musimy nazywać Bogiem i Panem, to jednak wiara powszechna zabrania nam mówić o trzech bogach lub panach".
Według Pisma istnieją trzy Osoby, ale nie trzej Bogowie. I jest to wieczna tajemnica, której nie jesteśmy w stanie objąć umysłem. Doktryna ta przerasta nas, ale jest prawdą, w którą osobiście wierzę.
Piotr Chwalisz
